W maju 2022 r. zmarła doc. dr hab. Maria Gostyńska-Jakuszewska, długoletnia pracownica Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku, a następnie Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN w Krakowie, od połowy 1992 r. na emeryturze. W ostatniej drodze na Cmentarzu Batowickim w Krakowie towarzyszyła Jej rodzina, znajomi i przyjaciele.
Maria Gostyńska urodziła się 22 kwietnia w 1929 r. we Włocławku. Dzieciństwo spędziła w domu rodziców. Zdążyła jeszcze w maju 1939 r. przystąpić do Pierwszej Komunii Świętej, ale już nie mogła kontynuować normalnej nauki w szkole, która została zamknięta we wrześniu przez Niemców. W czasie wojny naukę pobierała w domu rodzinnym i uczęszczając na tajne lekcje. Od sierpnia 1944 do stycznia 1945 r. przebywała w niemieckich obozach pracy dla nieletnich, najpierw w Mielęcinie, później w Michelinie i w Jedwabnej. Po wkroczeniu armii sowieckiej powróciła do domu rodzinnego we Włocławku. Dzięki tajnemu nauczaniu szybko ukończyła szkołę powszechną, a następnie, w roku 1950, Państwowe Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. M. Konopnickiej we Włocławku (Rycina 1). Wychowana na patriotycznych wartościach harcerskich sprzed 1939 r. i z czasów wojny, w trakcie nauki w szkole średniej aktywnie angażowała się w organizowanie działalności Związku Harcerstwa Polskiego. Była między innymi członkiem Komendy ZHP we Włocławku. Działalność ta nie była mile widziana przez ówczesny partyjny nadzór nad jej szkołą. Kilka tygodni przed maturą otrzymała polecenie zorganizowania działalności Związku Młodzieży Polskiej, którego wykonania odmówiła. W konsekwencji usłyszała, tydzień przed terminem pierwszego egzaminu maturalnego: „ty Gostyńska matury zdawać nie będziesz”. Na szczęście, dzięki wstawiennictwu nauczycieli, maturę zdała w terminie, po czym, w roku 1950, podjęła studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, których pierwszy stopień ukończyła w 1953 r. Od roku 1953 studia biologiczne kontynuowała na Uniwersytecie Poznańskim, później imienia Adama Mickiewicza. Stopień magistra biologii uzyskała w roku 1955, na podstawie pracy „Reliktowa roślinność zboczy Kulina pod Włocławkiem”, wykonanej pod kierunkiem profesora Zygmunta Czubińskiego [3, 4]. W trakcie studiów cieszyła się poważaniem kolegów pełniąc, zarówno w Toruniu, jak i w Poznaniu, funkcję starosty roku.
Rycina 1
Maria Gostyńska w klasie maturalnej Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Marii Konopnickiej we Włocławku (ze zbiorów rodziny, autor nieznany).
W 1954 r. Maria Gostyńska podjęła pracę, jeszcze jako studentka, w kierowanej przez profesora Stanisława Kościelnego Katedrze Botaniki Leśnej Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy). Pracowała tam przez dwa lata na stanowisku asystenta, prowadząc zajęcia ze studentami z zakresu botaniki ogólnej i systematycznej. Po ukończeniu studiów, w 1956 r. przeniosła się do Kórnika, gdzie rozpoczęła pracę w Zakładzie Dendrologii i Pomologii Polskiej Akademii Nauk (obecnie Instytut Dendrologii PAN). Była zatrudniona początkowo jako starszy asystent, a po uzyskaniu kolejnych stopni naukowych jako adiunkt, następnie jako docent. Brała udział w pracach terenowych i gromadzeniu zbiorów zielnikowych (Rycina 2). W pierwszym okresie pracy w Zakładzie Dendrologii i Arboretum Kórnickim Polskiej Akademii Nauk zainteresowała się ochroną przyrody. Opracowała florę i roślinność kilku rezerwatów roślinnych położonych w dolinie Dolnej Wisły i na Pomorzu oraz opisała szereg nowych stanowisk gatunków chronionych.
Rycina 2
Składanie roślin do zielnika w czasie wyjazdu terenowego na Kielecczyznę w 1961 r. Od lewej: Irena Kuberacka, Maria Gostyńska, Kazimierz Browicz (ze zbiorów rodziny, fot. K. Jakusz).
Rozprawę doktorską pt. „Rozmieszczenie i ekologia kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L.) w Polsce” obroniła w roku 1961 na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (promotor profesor Jan Walas). Przygotowując pracę doktorską Pani Maria zgromadziła, przechowywane w Zielniku Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku, bogate zbiory zielnikowe dokumentujące występowanie Staphylea pinnata na naturalnych stanowiskach w Polsce. W Jej rozprawie doktorskiej znalazły się między innymi mapa rozmieszczenia kłokoczki południowej, pełny wykaz znanych wtedy stanowisk, opis budowy morfologicznej i anatomicznej, właściwości drewna i jego skład chemiczny, jak i rozpoznanie wymagań siedliskowych. Ponadto znalazło się tam wiele ciekawych informacji na temat zwyczajów i obrzędów ludowych związanych z kłokoczką oraz historią tego gatunku [2, 8, 9, 10, 13, 19, 45].
Stopień doktora habilitowanego pani Maria Gostyńska-Jakuszewska uzyskała w roku 1974 na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie rozprawy pt. „Studia nad systematyką i rozmieszczeniem głogów występujących w Polsce” [43]. Podczas licznych wypraw terenowych po Polsce, jak i do zielników krajów ościennych, między innymi do ówczesnego ZSRR (Rycina 3), Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej lub Węgierskiej Republiki Ludowej, zgromadziła bogaty materiał dotyczący pozycji systematycznej oraz występowania taksonów z rodzaju Crataegus L. Osiągnięciem pracy habilitacyjnej było dokonanie rewizji taksonomii rodzaju Crataegus w Polsce. Zaproponowała kilka zmian nomenklaturowych i ujęć taksonomicznych, między innymi C. monogyna var. trilobata (Nyar. ex Buia) Gost.-Jak., C. monogyna var. dissecta (Borkh.) Gost.-Jak., C. monogyna var. heterodonta (Pojark.) Gost.-Jak. i Crataegus monogyna f. szaferi Gost.-Jak. Stwierdziła występowanie w Polsce mieszańca Crataegus ×macrocarpa Hegestschw. Badania wykonała przy pomocy klasycznych metod z zakresu systematyki z jednoczesnym zastosowaniem metod matematycznych, w tamtych czasach nowatorskich [33, 38–41, 43, 47, 48, 62, 65–68].
Rycina 3
Maria Gostyńska w czasie pracy w laboratorium Zielnika Instytutu Botaniki w Kijowie w 1963 r. (ze zbiorów rodziny, autor nieznany).
W 1975 r. pani Maria Gostyńska-Jakuszewska wraz z dziećmi, córką Beatą i synem Remigiuszem, przeprowadziła się do Krakowa i dołączyła do męża Tadeusza Jakuszewskiego, który już wcześniej, w roku 1973 przeniósł się z Instytutu Dendrologii i związał swoje życie zawodowe z ówczesnym Okręgowym Zarządem Lasów Państwowych, obecnie Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Krakowie (Giertych, 1994). Pracę naukową kontynuowała w Instytucie Botaniki Polskiej Akademii Nauk (obecnie Instytut Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk w Krakowie). Brała między innymi udział w przygotowywaniu dwóch tomów drugiego wydania Flory Polski, opracowując do tego dzieła 15 rodzin i cztery rodzaje [69–76, 81–91]. W 1992 r. przeszła na emeryturę (Rycina 4).
Całe życie zawodowe pani Marii Gostyńskiej-Jakuszewskiej związane było z poznawaniem biologii roślin drzewiastych. W Kórniku, a następnie w Krakowie prowadziła badania z zakresu taksonomii, morfologii oraz ekologii i chorologii gatunków drzew i krzewów rosnących głównie w Polsce, ale i w całej Europie. Szczególnie interesowały Ją rośliny chronione: wisienka stepowa (Cerasus fruticosa (Pall.) Woronow), ostnica Jana (Stipa joannis Čelak.), mącznica lekarska (Acctostaphylos uva-ursi L.), jarząb brekinia (Sorbus torminalis L.), brzoza karłowata (Betula nana L.), cis pospoliy (Taxus baccata L.) czy wspomniana już wcześniej kłokoczka południowa oraz rodzaj Crataegus.
W latach 1963–1978 była współautorem Atlasu Rozmieszczenia Drzew i Krzewów w Polsce, który ukazywał się nakładem Państwowego Wydawnictwa Naukowego, pod redakcją profesorów Zygmunta Czubińskiego i Stefana Białoboka, a następnie Kazimierza Browicza. Poszczególne zeszyty, każdy zawierający mapy rozmieszczenia stanowisk pięciu gatunków, przygotowywane były prawie wyłącznie przez pracowników Instytutu Dendrologii, a ostatni, 32. zeszyt ukazał się w roku 1981. Pani Maria Gostyńska-Jakuszewska, jako jeden z głównych autorów (a także cały zespół) tego wydawnictwa została uhonorowana Nagrodą Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk. Do Atlasu Pani Maria Gostyńska-Jakuszewska opracowała mapy rozmieszczenia i odpowiednie komentarze dla 34 gatunków drzew i krzewów występujących w sposób naturalny w Polsce [22, 23, 26–32, 34–41, 46–48, 52–61, 63, 63], w tym wielu gatunków znanych z nielicznych stanowisk naturalnych i podlegających ochronie.
Była także współautorką kilku części dzieła Flora Polski. Rośliny naczyniowe (1985, 1992) oraz jednym z autorów kolejnych wydań Polskiej czerwonej księgi roślin. Współpracowała z międzynarodowym wydawnictwem Atlas Florae Europeae, dla którego opracowała zbiorcze mapy rozmieszczenia w Polsce 65 gatunków drzew i krzewów (Korczyńska & Suszka, 1972; Nowak, 2003; Ochyra i in., 2013; Suszka, 1977, 1982) jako koordynator regionalny (w porozumieniu z profesorem Janem Kornasiem).
Była członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego (PTB), uczestniczyła w wielu jego zjazdach i wycieczkach w kraju i za granicą (Rycina 5). Publikowała artykuły popularno-naukowe i wygłosiła wiele referatów z zakresu ochrony przyrody, a także na tematy związane z epifitami, roślinami owadożernymi (owadołapnymi), leczniczymi i in. Łącznie Maria Gostyńska-Jakuszewska jest autorką i współautorką blisko 100 publikacji naukowych.
Rycina 5
Wycieczka Polskiego Towarzystwa Botanicznego w 1956 r. w Tatry. Od lewej siedzą: Kazimierz Glanc, Maria Gostyńska, nn, Bolesław Suszka, stoi Kazimierz Browicz (ze zbiorów rodziny, fot. K. Jakusz).
Trzeba też zwrócić uwagę na zaangażowanie społeczne pani Marii Gostyńskiej-Jakuszewskiej. W czasach szkolnych oraz w okresie studiów była zaangażowana w działalność Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP), zdobywając kolejne stopnie i pełniąc z czasem coraz ważniejsze funkcje. Działalność w ZHP kontynuowała po zatrudnieniu w Instytucie Dendrologii w Kórniku, jako drużynowa 18. Drużyny Harcerek im. Marii Konopnickiej. Wprowadzone na początku lat sześćdziesiątych socjalistyczne zasady działania ZHP oraz nasilająca się propaganda komunistyczna były przyczyną rezygnacji Pani Marii Gostyńskiej z przynależności do ZHP. Harcerstwo proponowane w PRL nie mieściło się w wartościach, które wyznawała i którymi żyła do końca swoich dni. Nadal jednak angażowała się w życie społeczne Kórnika, między innymi przewodnicząc przez kilka lat Komitetowi Rodzicielskiemu w Państwowym Przedszkolu w Kórniku.
Pani Maria Gostyńska-Jakuszewska społecznikostwo swoje rozwijała po przeniesieniu się do Krakowa. Od początku istnienia NSZZ Solidarność angażowała się czynnie w jego działalność, m.in. została wybrana do Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Wiele lat pracowała także w Osiedlowym Komitecie Obywatelskim („OKO”), przez trzy kolejne kadencje była Radną Dzielnicy IV Prądnik Biały (w latach 1990–2002), działając przede wszystkim w Komisji Edukacji i Komisji Zdrowia, w tej ostatniej sprawowała funkcję Przewodniczącego. Od 1979 roku działała jako przedstawiciel parafii w komitecie budowy kościoła w swojej dzielnicy, który był wznoszony z wielkimi trudnościami przez następne 10 lat, z ogromnym zaangażowaniem mieszkańców dzielnicy. Dziś świątynia p.w. Św. Jadwigi Królowej na osiedlu Krowodrza Górka służy swoim parafianom. Tego rodzaju aktywność społeczna Pani Marii Gostyńskiej-Jakuszewskiej nie podobała się ówczesnym partyjnym władzom Krakowa, z tego też powodu nigdy nie uzyskała tytułu profesora.
Maria Gostyńska-Jakuszewska odeszła w Krakowie, 13 maja 2022 r. w wieku 93 lat (Rycina 6). Spoczywa na Cmentarzu Batowickim w Krakowie.
Rycina 6
Maria Gostyńska-Jakuszewska, wakacje 2019 r. (ze zbiorów rodziny, fot. Aleksandra Schiling).
Bibliografia doc. dr. hab. Marii Gostyńskiej-Jakuszewskiej
1957
[1] Browicz, K., & Gostyńska, M. (1957). Nowe stanowiska rzadkich roślin w Polsce. Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 20(1956), 75–80.
1958
[2] Browicz, K., & Gostyńska, M. (1958). Materiały do historii odkryć i geograficznego rozmieszczenia kłokoczki południowej (Staphyllea pinata L.) w Polsce. Arboretum Kórnickie, 3, 237–246.
[3] Gostyńska, M. (1958a). Reliktowa roślinność zboczy Kulina koło Włocławka. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Biologiczna, 2, 3–26.
[4] Gostyńska, M. (1958b). Projektowany rezerwat ostnicy Jana (Stipa Joannis Cel.) w Grucznie. Przyroda Polski Zachodniej, 2(3), 289–292.
1959
[5] Gostyńska, M. (1959). Projektowany rezerwat stepowy w Kulinie nad Wisłą koło Włocławka. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 15(1), 14–19.
1960
[6] Browicz, K., & Gostyńska, M. (1960). Mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi L.) na skałkach wapiennych w Jurze Krakowsko-Wieluńskiej. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 6(3), 307–313.
[7] Gostyńska, M. (1960). Kłokoczka południowa w Polsce. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 16(2), 12–22.
1961
[8] Gostyńska, M. (1961). Rozmieszczenie i ekologia kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L.) w Polsce. Arboretum Kórnickie, 6, 5–71.
[9] Gostyńska, M., & Surmiński, J. (1961). Niektóre własności fizyko-mechaniczne i skład chemiczny drewna kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L.). Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 15, 155–162.
1962
[10] Gostyńska, M. 1962. Zwyczaje i obrzędy ludowe w Polsce związane z kłokoczką południową (Staphylea pinnata L.). Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 16, 113–120.
1963
[11] Gostyńska, M. (1963a). Betula obscura A. Kotula, W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 1, 7–8 + mapa 14.
[12] Gostyńska, M. (1963b). Betula oycoviensis Bess. W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 1, 9 + mapa 15.
[13] Gostyńska, M. (1963c). Staphylea pinnata L., W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 2, 11–12 + mapa 142.
[14] Gostyńska, M. (1963d). Chamaedaphne calyculata (L.) Moench W K. Browicz, & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 2, 13–14 + mapa 155.
[15] Gostyńska, M. (1963e). Nowe stanowiska Cerasus fruticosa Woronow w Polsce. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 17, 91–99.
1964
[16] Gostyńska, M. (1964a). Cerasus fruticosa (Pall.) Woronow, W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 3, 11–14 + mapa 121.
[17] Gostyńska, M. (1964b). Tilia platyphyllos Scop. W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 3, 15–16 + mapa 136.
[18] Gostyńska, M. (1964c). Nowe stanowiska wisienki stepowej (Cerasus fruticosa Woronow) na Wyżynie Kielecko-Sandomierskiej. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 10(4), 515–516.
1965
[19] Bartkowiak, S. A., & Gostyńska-Jakuszewska, M. (1965). Zmienność nasion kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L.). Arboretum Kórnickie, 10, 27–47.
[20] Gostyńska, M. (1965a). Rezerwaty wiśni karłowatej na Pomorzu. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 20(2), 11–18.
[21] Gostyńska, M. (1965b). Aktualny stan stanowisk wisienki stepowej (Cerasus fruticosa (Pall.) Woronow) nad Dolną Wisłą. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 19, 105–113.
[22] Gostyńska, M. (1965c). Evonymus verrucosa Scop., W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 4, 11–12 + mapa 141.
[23] Gostyńska, M. (1965d). Ligustrum vulgare L. W K. Browicz & M. Gostyńska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 4, 13–15 + mapa 162.
1966
[24] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1966a). Z Ogrodów Botanicznych Moskwy. Wiadomości Botaniczne, 10(2), 134–136.
[25] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1966b). Ogrody Botaniczne w Moskwie. Wszechświat, 12, 291–302.
[26] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1966c). Clematis alpina (L.) Mill. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 5, 5–6 + mapa 69.
1967
[27] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1967a). Betula humilis Schrank W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 6, 5–9 + mapa 18.
[28] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1967b). Betula nana L.W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 6, 11–13 + mapa 19.
1968
[29] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1968a). Rosa pendulina L., W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 7, 15–17 + mapa 78.
[30] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1968b). Erica tetralix L. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 7, 19–23 + mapa 158.
1969
[31] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1969a). Taxus baccata L. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 8, 5–14 + mapa 1.
[32] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1969b). Hedera helix L. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 8, 29–32 + mapa 146.
1970
[33] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1970a). Crataegus macrocarpa Hegetschw., nowy dla Polski gatunek głogu. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 24, 27–29.
[34] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1970b). Salix myrtilloides L., W K. Browicz, & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 9, 11–14 + mapa 48.
[35] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1970c). Dryas octopetala L. W K. Browicz, & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 9, 17–20 + mapa 99.
1971
[36] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1971). Larix polonica Rac. W K. Browicz, M. Gostyńska-Jakuszewska, & C. Kaczmarek Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 10, 5–10 + mapa 5.
1972
[37] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1972a). Abies alba Mill. W M. Gostyńska-Jakuszewska, Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 12, 5–10 + mapa 2.
[38] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1972b). Crataegus monogyna Jacq. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 12, 11–13 + mapa 103.
[39] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1972c). Crataegus curvisepala Lindm. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 12, 15–17 + mapa 104.
[40] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1972d). Crataegus calycina Perterm. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 12, 19–21 + mapa 105.
[41] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1972e). Crataegus oxyacantha L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 12, 23–25 + mapa 106.
1973
[42] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1973a). Nowe stanowisko jarzębu szwedzkiego Sorbus intermedia nad Zatoką Gdańską. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 29(2), 70–72.
[43] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1973b). Studia nad systematyką i rozmieszczeniem głogów występujących w Polsce. Instytut Dendrologii PAN, Poznań.
[44] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1973). Mapy z obszaru Polski dla gatunków z rodzajów Abies, Picea, Larix, Pinus, Juniperus, Taxus. W J. Jalas, & J. Suominen (Red.), Atlas Florae Europaeae 2. Helsinki. The Committee for Maping the Flora of Europe and Societas Biologiga Fennica Vanamo.
[45] Gostyńska-Jakuszewska, M. & Wojterska, H. (1973). Cechy diagnostyczne owoców i nasion niektórych gatunków z rodzaju Staphylea L. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 27, 45–67.
1974
[46] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1974a). Pinus cembra L. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 15, 5–7 + mapa 6.
[47] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1974b). Crataegus palmstruchii Lindm. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 15, 9–10 +mapa 107.
[48] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1974c). Crataegus macrocarpa Hegetschw. W K. Browicz & M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 15, 11–13 + mapa 108.
1975
[49] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1975). The use of numerical methods in the systematics of hawthorns occurring in Poland. Arboretum Kórnickie, 20, 113–129.
1976
[50] Ceynowa-Giełdon, M., & Gostyńska-Jakuszewska, M. (jako Giełdon-Ceynowa M., & Jakuszewska-Gostyńska M.) (1976). Stanowisko wiśni karłowatej Cerasus fruticosa w rezerwacie stepowym w Kulinie nad Wisłą. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 32(2), 58–59.
[51] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976a). Mapy rozmieszczenia gatunków z rodzajów Betula, Alnus, Carpinus, Fagus, Quercus, Ulmus z obszaru Polski. W J. Jalas, & J. Suominen (Red.), Atlas Florae Europaeae 3. Helsinki. The Committee for Maping the Flora of Europe and Societas Biologiga Fennica Vanamo.
[52] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976b). Carpinus betulus L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 21, 5–10 + mapa 23.
[53] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976c). Berberis vulgaris L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 21, 9–12 + mapa 68.
[54] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976d). Sorbus aucuparia L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 21, 13–16 + mapa 111.
[55] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976e). Prunus spinosa L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 21, 17–19 + mapa 116.
[56] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976f). Evonymus europaea L. W M. Gostyńska-Jakuszewska Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 21, 21–23 + mapa 140.
[57] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976g). Pinus mughus Scop. W M. Gostyńska-Jakuszewska, & J. Zieliński Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 18, 5–9 + mapa 8.
[58] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976h). Corylus avellana L. W M. Gostyńska-Jakuszewska, & J. Zieliński Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 18, 11–13 + mapa 24.
[59] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1976i). Fagus sylvatica L. W M. Gostyńska-Jakuszewska, & J. Zieliński Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 18, 15–20 + mapa 25.
1977
[60] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1977a). Padus avium Mill. W K. Browicz, M. Gostyńska-Jakuszewska, J. Hantz, & R. Kapuściński Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 24, 9–11 + mapa 117.
[61] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1977b). Frangula alnus Mill. W K. Browicz, M. Gostyńska-Jakuszewska, J. Hantz, & R. Kapuściński Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 24, 22–25 + mapa 144.
1978
[62] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1978a). Studia nad systematyką, rozmieszczeniem i zmiennością głogów występujących w Polsce, I. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 31, 5–20.
[63] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1978b). Juniperus communis L. W M. Gostyńska-Jakuszewska, & J. Hantz Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 26, 9–12 + mapa 10.
[64] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1978c). Calluna vulgaris (L.) Hull W M. Gostyńska-Jakuszewska, & J. Hantz Atlas rozmieszczenia drzew i krzewów w Polsce, 26, 21–24 + mapa 157.
1979
[65] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1979). Studia nad systematyką, rozmieszczeniem i zmiennością głogów występujących w Polsce, II. Systematyka polskich głogów – Mieszańce. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 32, 5–16.
1980
[66] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1980). Studia nad systematyką, rozmieszczeniem i zmiennością głogów występujących w Polsce, III. Rozmieszczenie geograficzne głogów w Polsce. Rocznik Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego, 33, 53–63.
1983
[67] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Hrabětová-Uhrová, A. (1983). Distribution of Crataegus species in Poland and Czechoslovakia. Preslia, 55(1), 9–24.
[68] Gostyńska-Jakuszewska, M., Pelc, S., & Towpasz, K. (1983). Nowe dla Polski południowej stanowiska Crataegus palmstruchii Lindm. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 29(1), 15–17.
1985
[69] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985a). Adonis L., Miłek. W A. Jasiewicz A. (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część I (pp. 90–94). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki, PWN, Warszawa–Kraków.
[70] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985b). Anemone L., Zawilec. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część I (pp. 46–50). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[71] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985c). Aristolochiaceae, Kokornakowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część I (pp. 7–9). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[72] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985d). Berberidaceae, Berberysowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część I (pp. 9–11). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[73] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985e). Ceratophyllaceae, Rogatkowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część I (pp. 99–102). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[74] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985f). Clematis L., Powojnik. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. I. (pp. 37–39). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[75] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985g). Hepatica Mill., Przylaszczka. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część. I (pp. 50–51). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
[76] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1985h). Nymphaeaceae, Grzybieniowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 4 wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe, część. I (pp. 94–99). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki. PWN, Warszawa–Kraków.
1989
[77] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1989). XIX Konferencja botaników krajów nadbałtyckich. Wiadomości Botaniczne, 33(2), 90–91.
[78] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Lekavičius, A. (1989). Selected boreal and subboreal species in the flora of Poland and the Lithuanian SSR USSR. Part 1. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 34(3–4), 299–314.
1990
[79] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1990a). Distribution of the selected boreal and sub-boreal vascular plants in the flora of Poland and the Lithuanian Soviet Socialist Republic. Polish Botanical Studies, Guidebook Series 1, 36.
[80] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1990b). Systematics, variability and distribution of Crataegus species in Europe. Polish Botanical Studies, Guidebook Series 1, 37.
1992
[81] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992a). Betulaceae, Brzozowate. W A. Jasiewicz (Red.) Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 7–18). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[82] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992b). Corylaceae, Leszczynowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 18–20). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[83] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992c). Fagaceae, Bukowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 20–25). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[84] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992d). Myricaceae, Woskownicowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 25–27). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[85] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992e). Juglandaceae, Orzechowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 27–28). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[86] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992f). Salicaceae, Wierzbowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 28–72). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[87] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992g). Moraceae, Morwowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 72–73). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[88] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992h). Ulmaceae, Wiązowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 79–82). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[89] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992i). Loranthaceae, Gązewnikowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 82–85). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[90] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992j). Platanaceae, Platanowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 132–134). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
[91] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1992k). Buxaceae, Bukszpanowate. W A. Jasiewicz (Red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe, 3, wydanie drugie. Dwuliścienne wolnopłatkowe-jednookwiatowe (pp. 168–169). Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.
1993
[92] Gostyńska-Jakuszewska, M. (1993). Sorbus intermedia (Ehrh.) Pers. – jarząb szwedzki. W R. Kaźmierczakowa, & K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe (pp. 98–100). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Instytut 31 Ochrony Przyrody, Kraków.
[93] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Perzanowska, J. (1993). Salix myrtilloides L. – wierzba borówkolistna. W R. Kaźmierczakowa, & K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe (pp. 40–41). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków.
1994
[94] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Lekavičius, A. (1994). Selected boreal and subboreal species in the flora of Poland and the Lithuanian SSR USSR, part 2. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 39(1), 255–276.
2001
[95] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Kruszelnicki, J. (2001). Sorbus intermedia (Ehrh.) Pers. Jarząb szwedzki. W R. Kaźmierczakowa, & K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe wydanie drugie (pp. 206–207). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Kraków.
[96] Gostyńska-Jakuszewska M., Kruszelnicki J., & Rutkowski L. (2001). Salix myrtilloides L. Wierzba borówkolistna. W R. Kaźmierczakowa, & K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe wydanie drugie (pp. 71–73). Polska Akademia Nauk, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Kraków.
2014
[97] Gostyńska-Jakuszewska, M., & Kruszelnicki, J. (2014). Sorbus intermedia (Ehrh.) Pers. Jarząb szwedzki. W R. Kaźmierczakowa, & K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, wydanie trzecie, uaktualnione i rozszerzone (pp. 270–272). Polska Akademia Nauk, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków.
[98] Kruszelnicki, J., & Gostyńska-Jakuszewska, M. (2014). Salix myrtilloides L. Wierzba borówkolistna. W R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki (Red.), Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, wydanie trzecie, uaktualnione i rozszerzone (pp. 81–83). Polska Akademia Nauk, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków.
