Etyka wydawnicza

Zasady etyki wydawniczej, mające na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym, przyjęte
i stosowane przez Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, są zgodne z wytycznymi Komitetu do
spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics) https://publicationethics.org/.
Komitet Redakcyjny przyjął jasno określone i ścisłe zasady, dotyczące najlepszych praktyk stosowanych przy
publikacji prac naukowych.

Redakcja

1. Redaktor jest odpowiedzialny za decyzje, które artykuły przysłane do redakcji powinny być publikowane,
a ponadto jest odpowiedzialny za wszystko, co zostało opublikowane w czasopiśmie. Przy podejmowaniu
tych decyzji redaktor może kierować się polityką komitetu redakcyjnego czasopisma, jak również wymogami
prawnymi regulującymi sprawy zniesławienia, naruszania praw autorskich i plagiatu. Przy podejmowaniu
decyzji dotyczących publikacji redaktor może konsultować się z innymi członkami redakcji i recenzentami.
Redaktor powinien zachować normy przyjęte w publikacjach akademickich, wykluczać praktyki narażające
normy etyczne i intelektualne, oraz zawsze być gotowy do publikowania poprawek, wyjaśnień, anulowań i
przeprosin, jeśli zajdzie taka potrzeba.
2. Redaktor powinien oceniać nadesłane artykuły pod kątem zawartości merytorycznej bez względu na rasę,
płeć, orientację seksualną, przekonania religijne, pochodzenie etniczne, obywatelstwo lub upodobania
polityczne autora (-ów). Redaktor nie ujawnia żadnych informacji o rozpatrywanym artykule nikomu poza
autorem (-ami), recenzentami lub potencjalnymi recenzentami, a w określonych przypadkach również
innymi członkami redakcji lub komitetu redakcyjnego.
3. Redaktor i każdy inny członek redakcji nie może ujawniać żadnych informacji o nadesłanej pracy nikomu
poza autorem (-ami), recenzentami, potencjalnymi recenzentami, innymi konsultantami redakcyjnymi (np.
tłumaczami lub korektorami językowymi) i wydawcą.
4. Redaktor powinien dążyć do zapewnienia sprawiedliwej i merytorycznej recenzji. Przed rozpoczęciem
procesu rozpatrywania artykułu redaktor powinien ujawnić ewentualne konflikty interesów wynikające z
konkurencji, współpracy lub innych relacji i powiązań z każdym z autorów, firm lub (ewentualnie) instytucji
związanych z artykułami proponowanymi do publikacji. W przypadku zaistnienia takich sytuacji redaktor w
zamian powinien poprosić współredaktorów lub innych członków redakcji o podjęcie się procesu
rozpatrywania artykułu i jego recenzji. Redakcja powinna wymagać od wszystkich współpracowników
ujawnienia istotnych konfliktów interesów konkurencyjnych i publikować poprawki, gdy sprzeczne interesy
zostały ujawnione po opublikowaniu artykułu. Jeśli to konieczne, powinny być podjęte inne odpowiednie
działania, np. wycofanie publikacji lub opublikowanie sprostowania.

Autorzy

1. Jako autora artykułu uznaje się osobę, która znacznie przyczyniła się bądź do powstania koncepcji pracy,
bądź do analizy i interpretacji danych; sporządziła pierwotną wersję tekstu lub dokonała jego krytycznej
oceny, wnosząc znaczący wkład intelektualny; podjęła decyzję o ostatecznym kształcie tekstu w wersji, w
jakiej ma zostać wydany. W przypadku ujawnienia, że autor publikacji dopuścił się zachowania nieetycznego
- jak plagiat, fałszowanie danych czy ponowna publikacja wydanej już uprzednio pracy bądź jej części (tzw.
autoplagiat) - Redakcja zwróci się do niego z prośbą o wyjaśnienia, a następnie podejmie odpowiednie
kroki, przewidziane w wytycznych COPE (opis procedur na stronie
https://publicationethics.org/files/FullsetofPolishflowcharts.pdf) Na późniejszym etapie postępowania
może to oznaczać zawiadomienie władz jednostki naukowej autora, odrzucenie danego artykułu, a także
odmowę publikowania w czasopiśmie jakichkolwiek tekstów autorstwa tej osoby.
2. Przed zgłoszeniem artykułu należy wyeliminować zagrożenie dwoma rodzajami naruszenia etyki
publikowania związanymi z autorstwem, określanymi terminami ghostwriting (autorzy widma) i guest
authorship (autorstwo gościnne). Ghostwriting odnosi się do sytuacji, kiedy osoba, która w znaczącym
stopniu przyczyniła się do powstania publikacji, nie figuruje jako jej autor lub też, w przypadku wkładu o
charakterze ściśle technicznym, niekwalifikującym takiej osoby do miana autora, jej wkład nie jest w
publikacji opisany. Guest authorship to sytuacja odwrotna, w której jakaś osoba wymieniona jest w
publikacji jako autor, choć jej wkład w powstanie tekstu jest niewystarczający lub wręcz żaden.
3. Jeśli w powstawaniu artykułu oraz poprzedzających je badaniach brała udział więcej niż jedna osoba, w
oświadczeniu dołączonym do składanego opracowania należy umieścić informację o charakterze wkładu (nie
tylko o wkładzie procentowym) każdego z autorów.
4. Zgodnie z wytycznymi COPE wszelkie zmiany informacji o autorstwie wymagają pisemnej zgody
wszystkich autorów. Zgodę taką każdy z nich powinien wyrazić oddzielnie, w liście elektronicznym
skierowanym bezpośrednio do redakcji czasopisma. Zgoda każdego z autorów na zmianę informacji o
autorstwie składanego do publikacji lub wydanego już artykułu musi przybrać formę pisemnego
oświadczenia. Obowiązek podania jasnej przyczyny proponowanej zmiany (czy proponowanych zmian) oraz
koordynowania interakcji między autorami a redakcją spada na autora-korespondenta. Jeśli autorom nie uda
się osiągnąć porozumienia, powinni odwołać się do władz rodzimej jednostki, w których gestii leży podjęcie
ostatecznej decyzji. Redakcja nie podejmuje się uczestnictwa w tego rodzaju sporach. Jeśli opisana tu
procedura dotyczy opublikowanego już artykułu, zmiana informacji o autorstwie odbywa się w trybie
publikacji nowego artykułu zawierającego korektę.
5. Wszyscy autorzy powinni ujawnić w artykule jakiekolwiek finansowe lub inne merytoryczne konflikty
interesów, które mogą być interpretowane jako wpływające na wyniki lub ich interpretację. Wszystkie źródła
wsparcia finansowego dla badań, których efektem jest artykuł, powinny zostać ujawnione.
6. Autor/autorzy zobowiązany jest wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały
wykorzystane przy tworzeniu artykułu.

Recenzenci

1. Recenzja pomaga redaktorowi w podejmowaniu decyzji o charakterze redakcyjnym i, poprzez
komunikację redakcji z autorem, ma również pomóc autorowi w poprawie artykułu.
2. Recenzje powinny być wykonane w sposób obiektywny. Personalna krytyka autora jest niedopuszczalna.
Recenzenci powinni jasno wyrażać swoje opinie, używając przy tym odpowiednich argumentów na poparcie
swoich tez.
3. Każda osoba zaproszona do recenzji, która nie czuje się kompetentna do zrecenzowania artykułu lub wie,
że nie zdąży wykonać recenzji we właściwym czasie, powinna niezwłocznie powiadomić redaktora, tak żeby
ten mógł poprosić o recenzję kogoś innego.
4. Każdy recenzowany artykuł musi być traktowany jako dokument poufny. Nie może on być pokazywany lub
omawiany z innymi osobami bez zezwolenia redaktora.

Proces wydawniczy

1. Wraz z publikacją, wszystkie wersje złożonych artykułów naukowych pozostają do wglądu. W sytuacji,
gdy dostępne jest kilka wersji tego samego artykułu, obowiązkiem Redakcji jest zapewnienie ich czytelnego
oznaczenia wraz z datą publikacji i numerem wersji.
2. Zamieszczanie artykułów w formie pełnotekstowej wersji elektronicznej jest istotnym składnikiem
współczesnego procesu wydawniczego. Artykuły zamieszczane są na stronie internetowej kwartalnika
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych w terminie nieprzekraczającym 2 tygodnie od ukazania się
w wersji pierwotnej - drukowanej.
3. Aby zapewnić precyzyjne cytowania publikacji umieszczanych w kwartalniku Zeszyty Problemowe
Postępów Nauk Rolniczych oraz dostępność do nich w sieci, został przyjęty system identyfikacji
elektronicznych wersji publikacji naukowych według identyfikatora dokumentu elektronicznego DOI.
4. Tłumaczenia artykułów wcześniej publikowanych w innych źródłach nie są dopuszczalne. Dopuszcza się
tłumaczenia rozszerzonych wersji referatów prezentowanych na konferencjach.
5. Wszelkie naruszenie zasad rzetelności naukowej oraz zasad etyki obowiązującej w nauce oraz wszelkie
przykłady takich praktyk będą ujawniane wraz z poinformowaniem o fakcie zaistnienia takiego przypadku
odpowiednich instytucji lub organizacji (np. instytucji, które są pracodawcą autora, towarzystw naukowych,
zrzeszeń, wydawców naukowych, itd.).