PL EN
CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA WARTOŚCI TECHNOLOGICZNEJ ZIARNA STARYCH ODMIAN I NOWYCH RODÓW ORKISZU (TRITICUM SPELTA L.) ORAZ ZIARNA PSZENICY ZWYCZAJNEJ (TRITICUM VULGARE)
 
More details
Hide details
1
Uniwersytet Rzeszowski
 
 
Publication date: 2021-08-09
 
 
2017;(589):81-91
 
KEYWORDS
ABSTRACT
Celem pracy było porównanie wartości technologicznej ziarna starych odmian i nowych rodów orkiszu oraz ziarna pszenicy zwyczajnej (odmiana Tonacja). Zastosowana metodyka badań obejmowała analizę właściwości fizyczno-chemicznych ziarna (MTZ, celność i wyrównanie, gęstość w stanie usypowym, zawartość popiołu, białka, wydajność glutenu) oraz jego przemiał laboratoryjny. Na podstawie bilansu przemiałowego wyznaczono wydajność mąki. W otrzymanych mąkach oznaczono wilgotność, zawartość popiołu, wskaźnik sedymentacji oraz wartość liczby opadania. Stwierdzono, że ziarno orkiszu różniło się pod względem właściwości fizyczno-chemicznych od ziarna pszenicy. Wartości masy 1000 ziaren, gęstości usypowej oraz celności, a także wyrównania ziarna orkiszu były mniejsze w porównaniu do uzyskanych przez próbki pszenicy zwyczajnej. Spośród próbek orkiszu największe wartości omawianych parametrów uzyskano dla ziarna odmiany Oberkulmer Rotkorn. Stwierdzono także, że ziarno orkiszu cechowało się mniejszą zawartością białka oraz wydajnością glutenu niż ziarno pszenicy zwyczajnej, ale uzyskano z niego większą wydajność mąki. Na podstawie uzyskanych wyników wytypowano jako rekomendowane do uprawy odmianę Ostro oraz rody STH 11 i STH BFC.
 
REFERENCES (26)
1.
Abdel-Aal E.-S.M., Hucl P., Sosulski F.W., 1995. Compositional and nutritional characteristics of spring einkorn and spelt wheats. Cereal Chem. 72(6), 621–624.
 
2.
Achremowicz B., Kulpa D., Mazurkiewicz J., 1999. Technologiczna ocena ziarna pszenic orkiszowych. Zesz. Nauk. AR Kraków 360, Technol. Żyw. 11, 11–17.
 
3.
Bonafaccia G., Galli V., Francisci R., Mair V., Skrabanja V., Kreft I., 2000. Characteristics of spelt wheat products and nutritional value of spelt wheat-based bread. Food Chem. 68, 437–441.
 
4.
Cacak-Pietrzak G., Gondek E., 2010. Właściwości przemiałowe ziarna orkiszu i pszenicy zwyczajnej. Acta Agroph. 182, 16(2), 263–273.
 
5.
Cacak-Pietrzak G., Gondek E., Jończyk K., 2013. Porównanie struktury wewnętrznej i właściwości przemiałowych ziarna orkiszu i pszenicy zwyczajnej z uprawy ekologicznej. ZPPNR 574, 3–10.
 
6.
Campbell K.G., 1997. Spelt agronomy, genetics and breeding. Plant Breed. Rev. 15, 188–213.
 
7.
Capouchová I., 2001. Technological quality of spelt (Triticum spelta L.) from ecological growing system. Sci. Agric. Bohem. 32, 307–322.
 
8.
Czerwińska D., 2009. Walory żywieniowe i zastosowanie orkiszu. Prz. Zboż.-Młyn. 2, 14–15.
 
9.
Escarnot E., Agneessens R., Wathelet B., Paquot M., 2010. Quantitative and qualitative study of spelt and wheat fibres in varying milling fractions. Food Chem. 122, 857–863.
 
10.
Escarnot E., Jacquemin J.M., Agneessens R., Paquot M., 2012. Comparative study of the content and profiles of macronutrients in spelt and wheat, a review. Biotechnol. Agron. Soc. and Environ. 16, 243–256.
 
11.
T. Haber, T. Jakubczyk (red.), 1983. Analiza zbóż i przetworów zbożowych. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa.
 
12.
Jurga R., 2006. Ocena efektywności przemiału ziarna na podstawie zależności zawartości popiołu i barwy mąki. Prz. Zboż.-Młyn. 3, 19–21.
 
13.
Kohajdova Z., Karovicova J., 2008. Nutritional value and baking applications of spelt wheat. Acta Sci. Pol. Technol. Aliment. 7(3), 5–14.
 
14.
Krawczyk P., Ceglińska A., Kardialik J., 2008. Porównanie wartości technologicznej ziarna orkiszu z pszenicą zwyczajną. ŻNTJ 5(60), 43–51.
 
15.
Majewska K., Dąbkowska E., Żuk-Gołaszewska K., Tyburski J., 2007. Wartość wypiekowa mąki otrzymanej z ziarna wybranych odmian orkiszu (Triticum spelta L.). ŻNTJ 2(51), 60–71.
 
16.
Makowska A., Obuchowski W., Adler A., Sulewska H., 2008. Charakterystyka wartości przemiałowej i wypiekowej wybranych odmian orkiszu. Fragmenta Agronomica 1(97), 228–239.
 
17.
PN-68/R-74017. Ziarno zbóż i nasiona strączkowe jadalne. Oznaczanie masy 1000 ziaren.
 
18.
PN-70/R-74008. Ziarno zbóż. Oznaczanie ziaren szklistych.
 
19.
PN-A-74022:2003. Przetwory zbożowe. Mąka pszenna.
 
20.
PN-EN ISO 3093:2010. Zboża. Oznaczanie liczby opadania.
 
21.
PN-EN ISO 5529:2010. Pszenica. Oznaczanie wskaźnika sedymentacyjnego. Test Zeleny’ego.
 
22.
PN-EN ISO 12099:2010. Pasze, ziarna zbóż, produkty przemiału. Wytyczne stosowania spektrometrii bliskiej podczerwieni.
 
23.
PN-ISO 2171:1994. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe. Oznaczanie popiołu całkowitego.
 
24.
PN-ISO 7971-2:1998. Ziarno zbóż. Oznaczanie gęstości w stanie zsypnym, zwanej „masą hektolitra”.
 
25.
Sulewska H., Koziara W., Panasiewicz K., Ptaszyńska G., Morozowska M., 2008. Chemical composition of grain and protein yield of spelt varieties depended on selected agrotechnical factors. J. Res. Appl. Agricult. Eng. 53(4), 92–95.
 
26.
Waga J., Węgrzyn S., Boros D., Cygankiewicz A., 2002. Wykorzystanie orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta) do poprawy właściwości odżywczych pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare). Biuletyn IHAR 21, 3–16.
 
ISSN:0084-5477
Journals System - logo
Scroll to top