Transformacje postaw wobec Arabów w społeczeństwie polskim z perspektywy członków społeczności arabskiej i muzułmańskiej
| 1 | Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Polska |
AUTOR DO KORESPONDENCJI
Konrad Pędziwiatr
Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ul. Rakowicka 27/B259, 31-510, Kraków, Poland, Polska
Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ul. Rakowicka 27/B259, 31-510, Kraków, Poland, Polska
Data nadesłania: 03-12-2019
Data ostatniej rewizji: 17-03-2020
Data akceptacji: 17-03-2020
Data publikacji: 30-06-2020
Studia Humanistyczne AGH 2020;19(2):89–106
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Pomimo licznych badań postaw społeczeństwa polskiego wobec wyznawców islamu, w tym Arabów, lub badań tego jak polskie media kształtują obraz muzułmanów i islamu, brakuje analiz ukazujących jak te postawy i obrazy są odbierane przez grupę mniejszościową. Celem artykułu jest uzupełnienie tej luki i analiza postrzegania zmian postaw we współczesnym społeczeństwie polskim wobec Arabów z perspektywy członków krajowej społeczności arabskiej i muzułmańskiej. Ramą analityczną stanowią koncepcje socjologiczne problematyzujące grupowe poczucie obcości i swojskości w kontekście ludzkiej mobilności oraz w oderwaniu od tego kontekstu. W szczególności tekst ukazuje użyteczność koncepcji inności i obcości rozwijanej przez Ewę Nowicką w końcu latach 1990. do analizy następującej w ostatnich dwu dekadach transformacji postaw wobec Arabów i muzułmanów w społeczeństwie polskim.
REFERENCJE (48)
1.
Ahmed, Sara. 2000. Strange Encounters: Embodied Others in Post-Coloniality, London – New York: Routledge.
3.
Bertram, Łukasz, Adam Puchejda i Karolina Wigura. 2017. Negatywny obraz muzułmanów w polskiej prasie, Raport Obserwatorium Debaty Publicznej „Kultury Liberalnej”, https://www.rpo.gov.pl/sites/d... [15.04.2019].
5.
Bleich, Erik. 2011. What Is Islamophobia and How Much Is There? Theorizing and Measuring an Emerging Comparative Concept, “American Behavioral Scientist”, 55, 12: 1581–1600.
6.
Bobako, Monika. 2017. Islamofobia jako technologia władzy: studium z antropologii politycznej, Kraków: TAiWPN Universitas.
7.
Buchowski, Michał. 2016. Making Anthropology Matter in the Heyday of Islamophobia and the ‘Refugee Crisis’: The Case of Poland, “Český lid”, 103: 51–67.
8.
Castles, Steven, Hein de Haas and Mark J. Miller. 2013. The Age of Migration: International Movements in the Modern World, Houndmills: Macmillan Publishers.
9.
CBOS. 2015. Postawy wobec islamu i muzułmanów (Attitudes towards Islam and Muslims), Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
10.
CBOS. 2018. Stosunek Polaków do innych narodów, Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
11.
Chilczuk, Michał. 2001. 50 lat kształcenia studentów zagranicznych w Polsce, http://www.copernicus.org.pl/k... [9.05.2018].
12.
Dahlberg, Lincoln. 2007. Rethinking the fragmentation of the cyber public: from consensus to contestation, “New Media & Society”, 9, 5: 827–847.
13.
EUMC. 2006. Muslims in the European Union: Discrimination and Islamophobia, http://eumc.europa.eu/eumc/mat... [5.03.2018].
14.
Fekete, Liz i Ambalavaner Sivanandan. 2009. A Suitable Enemy: Racism, Migration and Islamophobia in Europe, London: Pluto Press.
15.
Gasztold-Seń, Przemysław. 2012. Arabscy studenci w Warszawie po 1956, , w: Patryk Pleskot (red.), Cudzoziemcy w Warszawie 1945–1989: studia i materiały, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. S. 41-72.
16.
Goffman, Eric. 2005. Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
17.
Grzymała-Kazłowska, Aleksandra. 2007. Konstruowanie „innego”: wizerunki imigrantów w Polsce, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
18.
GUS. 2015. Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
19.
GUS. 2017. Szkoły wyższe i ich finanse w roku 2016, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
20.
IOM. 2016. Badanie na temat postaw wobec cudzoziemców w Polsce, Warszawa: International Organisation of Migration.
21.
Janion, Maria. 2006. Niesamowita Słowiańszczyzna, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
22.
Jasińska-Kania, Aleksandra i Sławomir Łodziński (red.). 2009. Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
23.
Kościelniak, Krzysztof. 2016. Muzułmanie – charakterystyka społeczno-kulturowa w kontekście imigracji do Polski, w: Jacek Schmidt i Dariusz Niedźwiedzki (red.), Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców. Raporty i ekspertyzy, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 353–488.
24.
Legut, Agnieszka i Konrad Pędziwiatr. 2018. Sekurytyzacja migracji w polityce polskiej a zmiana postaw Polaków wobec uchodźców, w: Romuald Jończy (red.), Sami swoi? Wielokulturowość we współczesnej Europie, Gliwice–Opole: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, s. 41–51.
25.
Łuczewski, Michał. 2012. Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej, Toruń: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
26.
Metro. 2017. Atak na meczet w Warszawie. Policja szuka sprawców. Mogło być ich kilku, http://metrowarszawa.gazeta.pl... [9.05.2018].
27.
Nalborczyk, Agata i Konrad Pędziwiatr. 2018. Between Old Traditions and New Diversities – Islamic Religious Education in Poland, w: Jenny Berglund (red.), European Perspectives on Islamic Education and Public Schooling, London: Equinox, s. 136–156.
28.
Nowicka, Ewa. (red.). 1990. Swoi i obcy, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii.
29.
Nowicka, Ewa. 1996. Wprowadzenie. Poznawanie swojskości i obcości, w: Ewa Nowicka, Jan Nawrocki, (red.), Inny – obcy – wróg: Swoi i obcy w świadomości młodzieży szkolnej i studenckiej. Warszawa: Oficyna Naukowa. S. 7-28.
30.
PCH24. 2018. Nadgorliwość policji utemperowana. Nie wszystko ze słowem „Arab” musi być mową nienawiści, http://www.pch24.pl/nadgorliwo... [7.05.2018].
31.
Pędziwiatr, Konrad. 2007. Od Islamu imigrantów do islamu obywateli:muzułmanie w krajach Europy Zachodniej, Kraków: Nomos.
32.
Pędziwiatr, Konrad. 2011. The Established and Newcomers in Islam in Poland or the Inter-Group Relations within the Polish Muslim Community, w: Katarzyna Górak-Sosnowska (red.), Muslims in Poland and Eastern Europe. Widening the European Discourse on Islam, Warszawa: Impuls, 169–182.
33.
Pędziwiatr, Konrad. 2016. Islamophobia in Poland: National Report 2015, w: Farid Hafez i Enes Bayrakli (red.) European Islamophobia Report 2015, Istanbul: SETA, s. 423–441.
34.
Pędziwiatr, Konrad. 2017. Islamophobia in Poland: National Report 2016, w: Farid Hafez i Enes Bayrakli (red.), European Islamophobia Report 2016 Istanbul: SETA, s. 411–443.
35.
Prokuratura Krajowa. 2016. Wyciąg ze sprawozdania dotyczącego spraw o przestępstwa popełnione z pobudek rasistowskich, antysemickich lub ksenofobicznych prowadzonych w I półroczu 2016 r. w jednostkach organizacyjnych prokuratury, http://pk.gov.pl/plik/2016_10/... [9.05.2018].
36.
„Rzeczpospolita”. 1994. Europejczycy dyskryminują muzułmanów. Wywiad z profesorem Januszem Daneckim, „Rzeczpospolita”, 15.12.1994.
39.
Skrodzka, Magdalena i Anna Stefaniak. 2017. Postawy wobec muzułmanów a przywiązanie do grupy własnej w Polsce, Warszawa: Centrum Badań nad Uprzedzeniami.
40.
Stefaniak, Anna. 2015. Postrzeganie muzułmanów w Polsce: Raport z badania sondażowego, Warszawa: Centrum Badań nad Uprzedzeniami.
41.
Stola, Dariusz. 2010. Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1949–1989, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
42.
Switat, Mustafa. 2017. Społeczność arabska w Polsce. Stara i nowa diaspora, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
43.
Szwed, Robert. 2003. Tożsamość a obcość kulturowa. Studium empiryczne na temat związków pomiędzy tożsamością społeczno – kulturową a stosunkiem do obcych, Lublin: Wydawnictwo KUL.
44.
Valentine, Gill. (2010). Prejudice: Rethinking Geographies of Oppression, “Social & Cultural Geography”, 11: 519-537.
45.
Warmińska, Katarzyna. 1999. Tatarzy polscy: tożsamość religijna i etniczna, Kraków: TAiWPN Universitas.
46.
Winiewski, Mikołaj, Karolina Hansen, Michał Bilewicz, Wiktor Soral, Aleksandra Świderska i Dominika Bulska. 2017. Mowa nienawiści, mowa pogardy: Raport z badania przemocy werbalnej wobec grup mniejszościowych, Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.
47.
Vertovec, Steven. 2007. Super-diversity and its implications,“Ethnic and Racial Studies”,30(6), 1024–1054.
48.
Young, Iris. 1990. Justice and the Politics of Difference, Oxford: Princeton University Press.
ARTYKUŁ POWIĄZANY
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.