Razem czy osobno? Segregacyjny i integracyjny model dostępności kultury dla osób z mniepełnosprawnościami.
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Artes Liberales, Uniwersytet Warszawski, Polska
 
 
Data nadesłania: 28-02-2020
 
 
Data ostatniej rewizji: 09-04-2020
 
 
Data akceptacji: 09-04-2020
 
 
Data publikacji: 30-09-2020
 
 
Autor do korespondencji
Monika Natalia Dubiel   

Wydział Artes Liberales, Uniwersytet Warszawski, Polska
 
 
Studia Humanistyczne AGH 2020;19(3):139-156
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W debacie na temat dostępności przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnościami kultura zajmuje coraz ważniejsze miejsce. Pojawia się wiele pytań o to, jak najlepiej włączać osoby z niepełnosprawnościami w życie kulturalne. Przedmiotem niniejszego artykułu jest namysł teoretyczny nad działaniami podejmowanymi w tym zakresie przez instytucje kultury i organizacje pozarządowe. Na podstawie analizy porównawczej dwóch imprez tego typu i w oparciu o dorobek pedagogiki specjalnej przedstawiam dwa modele udostępniania kultury osobom z niepełnosprawnościami: segregacyjny oraz integracyjny. Analizuję ich wady i zalety. Konkluduję stwierdzając, że oba z nich mogą okazać się przydatne w procesie udostępniania kultury, pod warunkiem, że odbiorca będzie miał swobodę wyboru, z wydarzeń którego rodzaju skorzysta. Całość rozważań wpisuję się w rodzące się właśnie studia nad dostępnością. Za szerszą ramę teoretyczną służy mi perspektywa studiów o niepełnosprawności.
 
REFERENCJE (62)
1.
Agenda Cultural Accessible. n.d. „Cine”, retrieved from http://www.culturaaccesible.es....
 
2.
Barnes, Colin & Geoff Mercer. 2001. Disability Culture: Assimilation or Inclusion?, In: Gary Albrecht, Katherine Dolores Seelman & Michael Bury (eds.), The Handbook of Disability Studies. London: Sage Publications, n.p.
 
3.
Braddock, David L. & Susan L. Parish. 2001. An Institutional History of Disability, In: Gary Albrecht, Katherine Dolores Seelman & Michael Bury (eds.), The Handbook of Disability Studies. London: Sage Publications, n.p.
 
4.
Central Washington University, CWU. n.d. „Mission & Vision”, retrieved from https://www.cwu.edu/accessibil....
 
5.
Chmiel, Agnieszka & Iwona Mazur. 2014. Audiodeskrypcja, Poznań: Zakład Graficzny UAM.
 
6.
Comenius, John A. 1907. Great Didactic, London: Adam and Charles Black.
 
7.
Comenius, John a. 1986. Pampaedia, or, Universal education, Dover, Kent: Buckland Publications.
 
8.
Cooper, Paul. 1993. Effective schools for disaffected students. Integration and segregation, London & New York: Routledge.
 
9.
Cricoteka. n.d. „Festiwal Kultury bez Barier”, retrieved from https://www.cricoteka.pl/pl/fe....
 
10.
Dixon, Sheryl. 2005. Inclusion not segregation or integration is where a student with special needs belongs, „Journal of Educational Thought”, 39:33-53.
 
11.
Festiwal Kultury bez Barier, FKbB. 2019. „Dziękujemy wszystkim instytucjom, fundacjom, partnerom i wolontariuszom, że odpowiedzieliście na akcję Możesz!” [Facebook post]. October 27, 2019. retrieved from https://www.facebook.com/pg/WF....
 
12.
Festiwal Kultury bez Barier, FKbB. 2019. „Spektakl Medium” retrieved from http://2019.fkbb.pl/pl/program....
 
13.
Freire, Paulo. 2000. Pedagogy of the Opressed, New York, London: Continuum.
 
14.
Fryer, Louise. 2016. „Introduction to Audio Description. A practical guide, Milton Park, Abingdon, New York: Routledge.
 
15.
Fryer, Louise. 2018. Staging the Audio Describer: An Exploration of Integrated Audio Description, „Disability Studies Quarterly”, 38(3), retrieved from https://dsq-sds.org/article/vi....
 
16.
Fundacja Kultury bez Barier. n.d. „Rodzina kinomaniaków – Król Lew”, retrieved from http://kulturabezbarier.org/wy....
 
17.
Fundacja Mir. 23.11.2018. „Mój dzikus”. Spektakl z audiodeskrypcją, retrieved from https://mir.org.pl/2018/11/23/....
 
18.
Galeria Labirynt. 2018. „Festiwal Kultury bez Barier. retrieved from https://labirynt.com/festiwal-....
 
19.
Gasik, Wojciech. 1990. Rozwój praktyki i teorii pedagogiki specjalnej w wieku XIX i w początkach XX wieku, in: Stanisław Mauersberg (ed.), Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s.76-105.
 
20.
Giroux, Henry. 2011. On Critical Pedagogy, New York, London: Continuum.
 
21.
Greco, Gian Maria. 2016. On Accessibility as a Human Right, with an Application to Media Accessibility, in: Anna Matamala & Pilar Orero (Eds.), Researching Audio Description. New Approaches, London: Palgrave Macmillan, s. 11-35.
 
22.
Greco, Gian Maria. 2018. The nature of accessibility studies, „Journal of Audiovisual Translation”, 1(1): s. 205-232.
 
23.
Greco, Gian Maria. 2020. Towards a pedagogy of accessibility: The need for critical learning spaces in media accessibility education and training, „Linguistica Antverpiensia, New Series – Themes in Translation Studies”, 18: retrieved from https://lans-tts.uantwerpen.be....
 
24.
Jankowska, Anna. 2008. Audiodeskrypcja – wzniosły cel w tłumaczeniu, in: Jerzy Brzozowski & Maria Filipowicz-Rudek (eds.), Między oryginałem a przekładem: wzniosłość i styl wysoki w przekładzie, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 225-256.
 
25.
Jankowska, Anna & Agnieszka Walczak. 2019. Audio description for films in Poland: history, present state and future prospects, „The Journal of Specialised Translation, 32(2) retrieved from https://www.jostrans.org/issue....
 
26.
Klimczak, Konrad. 17.09.2018. „Możesz! - Warszawski Festiwal Kultury Bez Barier już wkrótce”, retrieved from http://www.um.warszawa.pl/aktu....
 
27.
Künstler, Izabela. 2008. Napisy dla niesłyszących - problemy i wyzwania, „Przekładaniec”, 20: s. 115-124.
 
28.
Looms, Peter Olaf. 2010. Prologue: Digital television for some or for all?, in: Anna Matamala & Pilar Orero (eds.), Listing to subtitles. Subtitles for the Deaf and Hard of Hearing, Bern: Peter Lang AG, International Academic Publishers.
 
29.
Maszerowska, Anna, Anna Matamala & Pilar Orero. (Eds.). 2014. Audio Description. New perspectives illustrated, Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
 
30.
Matamala, Anna & Pilar Orero. 2016. Audio Description and Accessibility Studies: A Work in Progress, in: Anna Matamala & Pilar Orero (Eds.), Researching Audio Description. New Approaches, London: Palgrave Macmillan, s.1-11.
 
31.
Muzeum Dobranocek ze zbiorów Wojciecha Jamy w Rzeszowie 2017. „Warszawski Festiwal Kultury bez Barier - edycja w Rzeszowie” faceebook event retrieved from https://www.facebook.com/event....
 
32.
Muzeum Śląskie. 2017. „Nie bój się chcieć - tegoroczny Festiwal Kultury bez Barier w Muzeum Śląskim”. retrieved from https://muzeumslaskie.pl/pl/ak....
 
33.
National Association of the Deaf, NAD n.d. „What is Captioning?”, retrieved from https://www.nad.org/resources/....
 
34.
National Captioning Institute, NCI. n.d. „History of Closed Captioning”, retrieved from https://www.ncicap.org/about-u....
 
35.
Oliver, Mike. 1990. The Politics of Disablement: A Sociological Approach, New York: St. Martin’s.
 
36.
Petronews. 09.09.2013. „Płock stanie się stolicą kulturalną dla niewidomych”, retrieved from http://petronews.pl/plock-stan....
 
37.
Pietrowiak, Kamil. 2019. Świat po omacku. Etnograficzne studium (nie)widzenia i (nie)sprawności, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
 
38.
Pitt, Victoria & Michael F. Curtin. 2004. Integration versus segregation: the experiences of a group of disabled students moving from mainstream school into special needs further education, „Disability & Society”, 19(4): 387-401.
 
39.
Płock. 21.09.2019. „IX Festiwal Kultury i Sztuki (dla Osób Niewidomych)”, retrieved from http://www.plock.eu/pl/aktualn....
 
40.
Płock Nasze Miasto. 30.09.2014. „Festiwal Kultury i Sztuki dla Osób Niewidomych zakończony”, retrieved from https://plock.naszemiasto.pl/f....
 
41.
Ravaud, Jean-Francois & Henri-Jacques Stiker. 2001. Inclusion/Exclusion: An Analysis of Historical and Cultural Meanings, In: Gary Albrecht, Katherine Dolores Seelman & Michael Bury (eds.), The Handbook of Disability Studies, London: Sage Publications n.p.
 
42.
Rizzo, Alessandra. 2019. Museums as disseminators of niche knowledge: Universality in accessibility for all, „Journal of Audiovisual Translation”, 2(2): 92-136.
 
43.
Romero Fresco, Pablo. 2013. Accessible Filmmaking: `joining the dots between audiovisual translation, accessibility and filmmaking, „The Journal of Specialised Translation”, 20(2): retrieved from https://www.jostrans.org/issue....
 
44.
Romero Fresco, Pablo (ed.). 2015. The Reception of Subtitles for the Deaf and Hard of Hearing in Europe, Bern: Peter Lang.
 
45.
Roofthooft, Hanne, Aline Remael & Luc Van den Dries. 2018. Audio description for (postdramatic) theatre. Preparing the stage, „The Journal of Specialised Translation”, 30(2): retrieved from https://www.jostrans.org/issue....
 
46.
Rzeźnicka-Krupa, Jolanta. 2009. Niepełnosprawność i świat społeczny. Szkice metodologiczne, Kraków: Impuls.
 
47.
Stefańska, Ewelina. 22.09.2017. „Superfilmy, Kulesza, Braciak i inni znakomici aktorzy... W sobotę zaczyna się wyjątkowy festiwal”, retrieved from https://plock.wyborcza.pl/ploc....
 
48.
Stowarzyszenie „De Facto”. 2011. „Zapraszamy Państwa do udziału w imprezach Festiwalu Kultury i Sztuki dla Osób Niewidomych, Płock 2011 w dniach od 14-27 września”. retrieved from https://www.defacto.org.pl/ind....
 
49.
Stowarzyszenie „De Facto”. 2016. „VI Festiwal Kultury i Sztuki (dla Osób Niewidomych)”, [facebook event], retrieved from https://www.facebook.com/event....
 
50.
Stowarzyszenie „De Facto”. 2018. „Rekrutacja na VIII Festiwal Kultury i Sztuki” retrieved from https://www.defacto.org.pl/ind....
 
51.
Szarkowska, Agnieszka & Piotr Wasylczyk. 2014. Audiodeskrypcja autorska, „Przekładaniec”, 28: 48-62.
 
52.
Szkudlarek, Tomasz. 2003. Pedagogika krytyczna, in: Zbigniew Kwieciński, Bogusław Śliwerski (ed.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, vol. I, Warszawa: PWN, s. 363-378.
 
53.
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku. 2019. „IX Festiwal Kultury i Sztuki Dla Osób Niewidomych. Spektakle z audiodeskrypcją”, retrieved from http://www.teatrplock.pl/pl/sp...-.
 
54.
United Nations, UN 2006. Convention on the Rights of Persons with Disabilities, retrieved from https://www.un.org/disabilitie....
 
55.
United Nations Committee on the Rights of Persons with Disabilities, UNCRPD. 2016. General Comment No. 4., retrieved from https://tbinternet.ohchr.org/_....
 
56.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, UNESCO. 1994. Salamanca Statement, retrieved from https://www.european-agency.or....
 
57.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, UNESCO. 2003. Overcoming Exclusion through Inclusive Approaches in Education. A Challenger & a Vision. Conceptual Paper, retrieved from https://unesdoc.unesco.org/ark....
 
58.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, UNESCO. 2009. Policy Guidelines on Inclusive Education, retrieved from https://unesdoc.unesco.org/ark....
 
59.
Wallin, John E. W. 1924. The education of handicapped children, Boston: Houghton Mifflin.
 
60.
Warszawski Festiwal Kultury bez Barier, WFKbB. 2017. ”Oprowadzanie po Wystawie Stałej z audiodeskrypcją i tyflografikami”, retrieved from http://2017.wfkbb.pl/pl/progra....
 
61.
Warszawski Festiwal Kultury bez Barier, WFKbB. 2018. „Oprowadzanie "O Feliksie Pęczarskim i Wojciechu Gersonie”, retrieved from http://2018.wfkbb.pl/pl/progra....
 
62.
World Health Organization, WHO. 1980. International classification of impairments, disabilities, and handicaps : a manual of classification relating to the consequences of disease, published in accordance with resolution WHA29.35 of the Twenty-ninth World Health Assembly, May 1976, retrieved from https://apps.who.int/iris/bits....
 
eISSN:2300-7109
Journals System - logo
Scroll to top